Bir önceki yazımda güneşin zararlı ışınlarının güneş yanığı, cilt lekelenmesi, pigmentasyon, cildin erken yaşlanması ve hatta cilt kanserine kadar giden sorunlara sebep olduğundan bahsetmiştim. Şimdi ise güneşten nasıl korunmamız gerektiğine değineceğim. Uzun kollu, vücudu tamamen kapatan ince kumaştan giysiler, şapka, güneş gözlüğü, şemsiye kullanımı bizi güneşten koruyabilir. Ancak tek başına ve her şartta yeterli olmaz. Bu nedenle güneş koruyucu kremler son yıllarda daha çok hayatımıza girmiştir. Önceden sadece yaz mevsiminde tatile giderken alınması gereken kozmetik bir malzeme olarak görülürdü. Günümüzde ise yaz kış kullanmamız gereken cildimiz için bir koruma kalkanı olduğu anlaşılmaya başladı. Artık bilinçli insanlar güneş koruyucu kullanmak istiyor. Ama gelin görün ki SPF, UVA, UVB, mineral filtre, kimyasal filtre, cilt tipi derken kafalar karışıyor. Peki nedir bu ifadeler? Bir güneş koruyucu krem seçmek bu kadar zor mu?

 
Aslında bütün güneş koruyucu kremler aynıdır. Nasıl yani? Demek istediğim şu: hepsinin amacı aynı.  Yani hepsi cildimizi güneşin zararlı ışınlarından korumak için üretilmiştir. Ama içerikleri, kullanılan filtreler, kullanım sıklıkları farklıdır. Güneş koruyucu krem seçerken nelere dikkat etmeliyiz kısa kısa değinelim.


Güneş koruyucular formüllerinde kullanılan güneş filtrelerine göre fiziksel ve kimyasal koruyucular olarak ikiye ayrılır. Fiziksel filtreli güneş koruyucular inorganik bileşiklerden oluşur mineral güneş koruyucu olarak ta geçer. UV ışınlarını yansıtarak etki eder.  Sürülmesi biraz zordur, beyaz kalıntı bırakabilir. Ama hassas ve alerjik cilt yapısına sahip kişiler, hamileler, bebekler ve çocuklar için tercih edilmelidir. Kimyasal filtreli güneş koruyucular ise UV ışınlarını emer. Ciltten emildikten sonra ısı enerjisine dönüşür ve UV ışınlarının cildimize zarar vermesine engel olur. En büyük avantajı kolay sürülmesi, ciltten kolay emilmesi, ciltte beyaz iz bırakmaması ve daha yüksek koruma sağlamasıdır. Ama etki süresi mineral güneş koruyuculara göre daha kısadır.


Bir güneş koruyucu kremi elinize aldığınızda öncelikle şifre çözmeye hazır olun. SPF, PPD, PA ne anlama geliyor bu harfler?


SPF (Sun Protection Factor) Yani güneş koruma faktörünün baş harfleridir. Cildimizin hiç korunmasız olarak ilk güneşe temas ettiğindeki kızarma süresinin, koruyucu ürün kullandığımız zamanki kızarma süresine oranını ifade eden değerdir. UVB ışınlarına karşı ne kadar süre korunacağımızı gösterir. Mesela güneşe çıkınca cildiniz 10 dakikada kızarıyorsa 30 faktörlük ürün sizi 3 saat, 50 faktörlük ürün sizi 5 saat korur. Ancak beyaz tenli bir insanın güneşte kızarma süresi ile esmer tenli bir insanın kızarma süresi aynı olmayacağı için 30 faktör krem herkesi 3 saat korur demek yanlıştır. Kişinin fototipine göre değişir.


PPD (Persistent Pigment Darkening) UVA ışınlarının deriyi koyulaştırdığı süreyi ifade eder. Yani bir ürünün üzerinde 10 PPD yazması cildin koyulaştığı süreyi 10 kat artıracağı anlamına gelir.


PA (Protection grade of UVA) Daha çok uzak doğu ülkelerinde kullanılan PPD reaksiyonuna dayanan bir ölçme sistemidir.


Bir başka ifade ise ‘’Broad Spectrum Sunscreen’’ dir. Geniş yelpaze ya da geniş spektrumlu koruma anlamına gelir. Ürünün hem UVA hem de UVB ışınlarına karşı koruma sağladığını ifade eder.
Bir de dermokozmetik ürünlerin üzerinde bulunan 6M, 12M gibi ifadeler vardır. Burada M harfi ‘’month’’ yani ayı ifade eder. Ürünün açıldıktan sonra kaç ay kullanılabileceğini gösterir. Koruyucu özelliğinin devam edebilmesi için ağzı sıkıca kapatılmış ve oda sıcaklığında muhafaza edilmiş olması gerekir.


Güneş koruyucu seçiminde kişinin cilt tipi de çok önemli bir kriterdir.  Eğer kişinin yağlı ve akneye meyilli bir cilt yapısı varsa su bazlı ürünler tercih edilmelidir. Kuru cildi olan insanlar ise eğer güneş kremi yeterli nem vermiyorsa öncesinde nemlendirici kullanabilirler. Lekeli ciltler, kızarıklığa yatkın ciltler, hassas ciltler için her firmanın ürettiği farklı ürünler vardır. Bir dermatologdan ya da eczacınızdan bu ürünler hakkında en doğru bilgiyi alabilirsiniz.


Güneşin etkisini artırdığı şu günlerde vakit kaybetmeden cildinize en iyi korumayı sağlayacak ürünü seçmenizi ve yaz kış düzenli kullanımı alışkanlık haline getirmenizi öneririm.


Sağlıklı günler diliyorum.