Cumhuriyet tarihinin ilk kadın doktoru Safiye Ali bundan tam 68 sene önce, 5 Temmuz 1952’de hayata veda etti. Bugün onun ölüm yıldönümü. Şimdi isterseniz biraz onu tanıyalım.



Safiye Ali, 2 Şubat 1894 yılında İstanbul’da doğdu. Babası Osmanlı sarayına uzun süreli hizmetlerde bulunmuş bir memurdu. Annesinin ailesi de ulema kesimdendi. Liseyi Amerikan Robert Kolej’de okudu. Tam da liseye başladığı dönemlerde patlak veren Balkan Savaşlarından dönen yaralı askerlerin tedavisine yardımcı oldu. İşte tam bu sıralar tıp eğitimi almaya ve ilerde ‘ne pahasına olursa olsun’ doktor olmaya karar verdi.

Ne yazık ki o dönemin Osmanlısında kızların tıbbiyeye girmeleri mümkün değildi. Böyle bir ortamda tıp eğitimi almak isteyen kızların yurtdışında eğitim almaktan başka çareleri kalmıyordu. Dolayısıyla Safiye Ali de eğitim için Almanya, Würzburg’a gitti.

Tam 9 yıl süren bir kadın ve çocuk hastalıkları eğitimi sonrası tekrar ülkesine hizmet için geri döndü. Yanında, evlendiği kendisi gibi bir doktor olan Ferdinand Krekeler ile.



Ferdinand Krekeler evlendikten sonra İslam’ı seçmiş ve adını Ferdi Ali olarak değiştirmişti. Çift İstanbul’da açtıkları muayenehanede yalnızca kadın ve çocukların sağlığıyla ilgilenmiyor, annelere bebek bakımıyla ilgili eğitimler de veriyordu. Safiye Ali aynı zamanda ‘Süt Damlası’ adı verilen ve anne sütünden çeşitli sebeplerle mahrum kalmış olan bebeklere steril süt sağlanan bir kurumun da yöneticiliğini üstlenmişti.

Safiye Ali bununla da yetinmeyip Türkiye’yi Bologna, Londra ve Budapeşte’de olmak üzere 3 uluslararası kongrede temsil etti.

Süt Damlası’nda yurtdışında bulunan çocuk müzelerinden örnek alınarak çocuk müzesi kurulması için girişimde bulundu. Bu doğrultuda ülkede kullanılan çocuk eşyalarını tedarik etti, çocuk ölümlerinin çokluğuna dikkat çekecek istatistikler, grafikler ve resimlere de yer verdi. Çocuk bakımıyla ilgili malzemelerin de sergilendiği bu müzede annelere çocuk sağlığı konusunda nasihat verilmekteydi.

1938 yılının yaz aylarında rahatsızlığı artınca tedavi olmak için Almanya’ya giden Safiye Ali, İkinci Dünya Savaşı sırasında cephe gerisinde insanlara tedavi hizmeti sundu. Zaman zaman ülkesine dönse de, hastalığının ağırlaşması sonucu Dortmund’da hayata veda etti.

Bu ilk kadın doktorlarımızdan birisinin ismi sadece istanbul Çekmeköy’de küçük bir sağlık ocağında yaşatılmaya çalışılıyor.